De leeuwerik is een vroege vogel. Bijna anderhalf uur voor zonsopgang begint hij al met zijn gezang. Lekker actief zo vroeg in de ochtend. Maar dan gaat hij natuurlijk ook weer op tijd onder de wol. De uil is precies het tegenovergestelde: deze vogel voelt zich het prettigst ’s avonds en ’s nachts. En slaapt vervolgens een gat in de dag.
Onder mensen vind je ook leeuweriken en uilen. De leeuweriken stappen met gemak om zes uur uit bed en doen hun werk in de ochtenduren. En ze gaan dan het liefst om negen uur ‘s avonds naar bed. De uilen daarentegen slapen graag uit. Als het even kan tot een uur of 11. Het meeste werk verzetten ze laat in de middag en in de avond. En ze hebben pas na middernacht zin om naar bed te gaan. Tot slot zijn er ook nog leeuweriken die iets later uit bed stappen en ook iets later naar bed gaan, en uilen die iets eerder uit bed stappen en iets vroeger naar bed gaan. Bijna-leeuweriken en bijna-uilen.
Best fijn, dat iedereen zijn eigen ritme heeft. Zo lopen we elkaar in ieder geval niet de hele tijd in de weg. Maar nu hebben chronobiologen – wetenschappers die de biologische klok bestuderen – ontdekt dat de uilen onder de mensen minder lang leven dan leeuweriken. De onderzoekers volgden zesenhalf jaar lang ruim vierhonderdduizend volwassenen die ze hadden onderverdeeld in leeuweriken, bijna-leeuweriken, bijna-uilen en uilen. In die periode stierven iets meer dan tienduizend mensen. En dat bleken vooral uilen en bijna-uilen.
Waarom uilen korter leven is nog niet bekend. Maar de chronobiologen vermoeden dat het onder andere komt doordat uilen moeten eten en werken op tijden die ze niet prettig vinden. Uilen slapen doordeweeks ook te weinig. Ze gaan pas laat slapen, maar moeten wel vroeg op om op tijd op hun werk te zijn. Maar hierin zit volgens de onderzoekers ook een oplossing: pas werktijden aan op iemands bioritme. Zoals de echte leeuweriken en uilen ook al doen.
Disclaimer: Dit artikel is geschreven in het kader van de cursus Wetenschapsjournalistiek. De inhoud van het artikel geeft uitsluitend het perspectief van de auteur weer. Dit artikel is geïnspireerd op de schrijfstijl van de in 2015 overleden journalist Menno Steketee.